Człowiek naprawdę wolny zawsze wybierze Boga
Ukryte przesłanie filmu Easy Rider wskazuje zatem na to, że rozedrgana, psychodeliczna wolność kontrkultury to nierozpoznane wołanie głębi ludzkiej o to, aby osiągnąć niebo
Cierpkie owoce, czyli Kasprowicz i dusza polska
Zdaniem Antoniego Langego pisarzem esencjonalnie polskim był Stefan Żeromski, ów Savonarola, który „wciąż sam siebie na stosie ognia własnego spala”, a to dlatego, że czymś zasadniczym dla literatury polskiej jest ton lamentacji. Trudno się z tym nie zgodzić.
Mistyka na kwasie. Rewolucja psychodeliczna wobec religii
Poezja Jima Morrisona, tego samozwańczego przedstawiciela „pogańskiej Ameryki”, zgłębiała dzikość i irracjonalność, aż po dumny, samobójczy gest.
O porzuceniu siebie. Asumpt do mistyki baroku
Straszliwa jest śmierć. Lecz ostatecznie prowadzi ona ku nowemu życiu, które jest niczym innym, jak „życiem prawdziwym”, samą esencją słowa „życie”.
Z brzytwą na miłość. O pewnym wątku kultury renesansowej
Wielka jest przewrotność Fortuny. Śmierć jest nieubłagana, a wieczność niepewna.
Splendor odchodzącego dnia
Kiedy się poczęła, nie była chciana, ale w chwili, gdy ujrzała światło dzienne – okazało się, że była z dawna upragniona, objawiając życie.
Włosy rozwiane w nicość, czyli nowożytność i samotność
„Dusze ludzkie – samotnice wieczne”, pisał Antoni Lange.
Szekspir pobity, leczący rany w ogrodzie. Poezja jako „miejsce teologiczne”
Wraz z pożarem Globe Theatre umarł Szekspir jako pisarz.
Złamany Bóg. O „interpretacji eucharystycznej” poezji „pogańskiej”
Czytelnicy cyklu „Teologia poetów” mogą poczuć się zaskoczeni, a nieraz nawet skonfundowani, widząc obecne w tej książce zestawienia: wielcy katoliccy święci i mistycy pojawiają się w niej obok ikon popkultur.
Piękna rozpacz. O nowoczesnej duchowości pustki
Artyści dziewiętnastego wieku kochali widok odlatujących żurawi.
Wystarczy nie żyć, aby żyć
Na tym kończy się ziemska wędrówka Jana Krzysztofa, wrażliwca błądzącego i odnajdującego właściwą drogę.
Starodawny strach. O poezji Jima Morrisona
Człowiek nie jest zdolny do uniesienia – jak się wydaje – totalnego wyzwolenia, które w rzeczywistości okazuje się anarchią.
Gdy zamkną mnie w grobie, czy wciąż będę piękna. Poezja miłosna i sztuka umierania
Ofelia zanurza się w jeziorze i tonie z dziwnym spokojem na twarzy, jeszcze należąca do tego świata, lecz w głębi duszy już w nim nieobecna.
Płomień dziewictwa. O erotyce dawnej poezji religijnej
Jest noc, lecz miłosny żar nie pozwala zasnąć Oblubienicy.
O erotyce staropolskiej
Istnieje przekonanie, zgodnie z którym nieobecność Oblubienicy naznaczyła niemal całą polską tradycję. W przeciągu kilku wieków rozwoju rodzimej literatury kobieta mogła być jedynie „matką” albo „dziewicą”, nigdy zaś kochanką.
Trudno jest wierzyć, lecz trudniej nie wierzyć. Tennyson i „nowoczesne chrześcijaństwo”
Być może religijna twórczość Tennysona była po prostu niespokojną próbą poradzenia sobie z „częściowością poznania”.
Piękno tragiczne. Tennyson o „klątwie estetyzmu”
Tennyson podejrzewał, że nadmierna analiza wnętrza oraz każdego poruszenia uczuć osłabia w człowieku zdolność do relacji ze sobą, światem i innymi.
Gaszenie rewolucji. Alfreda Tennysona rozrachunek z sentymentalizmem i romantyzmem
Druga połowa XIX wieku to czas, w którym religia i rozum starły się na nowo. Romantyczne pojęcie wiary nie mogło sprostać wymaganiom epoki kolei żelaznej i ewolucjonizmu.
Stary poeta i cierpienie
Mówi się, że poezji Henry’ego Wadswortha Longfellowa brakuje ognia i porywu uczuć. Jest tylko lekki, uspokajający powiew „dobrej myśli”.
