Sens, którego nie było
I była zgroza nagłych cisz! I była próżnia w całym niebie!
A ty z tej próżni czemu drwisz, kiedy ta próżnia nie drwi z ciebie?
Pieśń do zabitego Boga
Pod koniec XIX wieku salony artystyczne obiegła wieść o tym, że „Bóg umarł”. Na pozór nic się nie zmieniło, nie runęło niebo, a zza okna słychać było, jak dawniej, śmiech dzieci, stukot dorożek oraz szczekanie psów.
Nie ma niczego na świecie
Symbolizm postrzegany nie tylko jako jeden z nurtów w literaturze i sztuce, ale także jako osobliwy stan ducha artysty, przeczuwał „głębiny bytu” przewalające się i huczące za pozornym spokojem nieba, ulotnością tego, co daje się uchwycić zmysłami albo feerią rozbuchanego życia przyrody.
Człowiek naprawdę wolny zawsze wybierze Boga
Ukryte przesłanie filmu Easy Rider wskazuje zatem na to, że rozedrgana, psychodeliczna wolność kontrkultury to nierozpoznane wołanie głębi ludzkiej o to, aby osiągnąć niebo
Cierpkie owoce, czyli Kasprowicz i dusza polska
Zdaniem Antoniego Langego pisarzem esencjonalnie polskim był Stefan Żeromski, ów Savonarola, który „wciąż sam siebie na stosie ognia własnego spala”, a to dlatego, że czymś zasadniczym dla literatury polskiej jest ton lamentacji. Trudno się z tym nie zgodzić.
Mistyka na kwasie. Rewolucja psychodeliczna wobec religii
Poezja Jima Morrisona, tego samozwańczego przedstawiciela „pogańskiej Ameryki”, zgłębiała dzikość i irracjonalność, aż po dumny, samobójczy gest.
O porzuceniu siebie. Asumpt do mistyki baroku
Straszliwa jest śmierć. Lecz ostatecznie prowadzi ona ku nowemu życiu, które jest niczym innym, jak „życiem prawdziwym”, samą esencją słowa „życie”.
Z brzytwą na miłość. O pewnym wątku kultury renesansowej
Wielka jest przewrotność Fortuny. Śmierć jest nieubłagana, a wieczność niepewna.
Splendor odchodzącego dnia
Kiedy się poczęła, nie była chciana, ale w chwili, gdy ujrzała światło dzienne – okazało się, że była z dawna upragniona, objawiając życie.
Włosy rozwiane w nicość, czyli nowożytność i samotność
„Dusze ludzkie – samotnice wieczne”, pisał Antoni Lange.
Szekspir pobity, leczący rany w ogrodzie. Poezja jako „miejsce teologiczne”
Wraz z pożarem Globe Theatre umarł Szekspir jako pisarz.
Złamany Bóg. O „interpretacji eucharystycznej” poezji „pogańskiej”
Czytelnicy cyklu „Teologia poetów” mogą poczuć się zaskoczeni, a nieraz nawet skonfundowani, widząc obecne w tej książce zestawienia: wielcy katoliccy święci i mistycy pojawiają się w niej obok ikon popkultur.
Piękna rozpacz. O nowoczesnej duchowości pustki
Artyści dziewiętnastego wieku kochali widok odlatujących żurawi.
Wystarczy nie żyć, aby żyć
Na tym kończy się ziemska wędrówka Jana Krzysztofa, wrażliwca błądzącego i odnajdującego właściwą drogę.
Starodawny strach. O poezji Jima Morrisona
Człowiek nie jest zdolny do uniesienia – jak się wydaje – totalnego wyzwolenia, które w rzeczywistości okazuje się anarchią.
Gdy zamkną mnie w grobie, czy wciąż będę piękna. Poezja miłosna i sztuka umierania
Ofelia zanurza się w jeziorze i tonie z dziwnym spokojem na twarzy, jeszcze należąca do tego świata, lecz w głębi duszy już w nim nieobecna.
Płomień dziewictwa. O erotyce dawnej poezji religijnej
Jest noc, lecz miłosny żar nie pozwala zasnąć Oblubienicy.
O erotyce staropolskiej
Istnieje przekonanie, zgodnie z którym nieobecność Oblubienicy naznaczyła niemal całą polską tradycję. W przeciągu kilku wieków rozwoju rodzimej literatury kobieta mogła być jedynie „matką” albo „dziewicą”, nigdy zaś kochanką.
Trudno jest wierzyć, lecz trudniej nie wierzyć. Tennyson i „nowoczesne chrześcijaństwo”
Być może religijna twórczość Tennysona była po prostu niespokojną próbą poradzenia sobie z „częściowością poznania”.
