O poprawności politycznej
Skąd wzięła się political correctness? Czy jest jedynie kneblem dla ludzi chcących przemawiać wyraziście? Do jakiego stopnia jest zwykłymi regułami dobrego wychowania?
O Boecjuszu, czyli pocieszeniu jakie daje filozofia
Rozpoczynamy w Konwersatorium cykl rozmów o najważniejszych tekstach cywilizacji chrześcijańskiej. Boecjuszowe "O pocieszeniu jakie daje filozofia" było kiedyś najpoczytniejszą książką dotyczącą zasad moralnych. Aż do czasu odkrycia "Etyki nikomachejskiej" Arystotelesa w XIII w. służyła jako coś w rodzaju podręcznika etyki. Co mówi nam dziś?
O wspólnocie
Wspólnota - dom czy projekt? Jaką rolę odgrywa dzisiaj w naszym myśleniu tradycyjna "zasada całości": część jest dla całości? Czy Polacy są nadal wspólnotą?
O prezydencie
Czy funkcja prezydenta to ersatz monarchii, pozostałość ducha królewskiego w demokracji? Prezydentura w różnych systemach politycznych dzisiejszego świata. Dlaczego w Polsce wybieramy prezydenta z takim hukiem, a potem nie dajemy mu prawie żadnej władzy?
O Polsce Jana Pawła II
Co można dziś powiedzieć o wpływie świętego Jana Pawła II na nas, po latach od wielkiej hossy duchowej "papieskiego kwietnia" 2005? Gdzie było i gdzie jest "pokolenie JP2"?
O szczęściu
Szczęście jako rzeczywistość mierzalna. Czy badania dobrostanu materialnego i subiektywnych stanów zadowolenia powiedzą nam coś o prawdziwym szczęściu człowieka?
Czytamy dalej Kształcenie mówcy Kwintyliana. Dalszy ciąg jego rozważań wstępnych z pierwszej księgi daje okazję do rozważenia problemu, który i dzisiaj zaprząta wielu z nas: gdzie lepiej uczyć – w domu czy szkole?
O laicyzmie
Ani ateizm, ani laicyzm nie mają długiej historii - jako fakty społeczne. Jednak osiągnęły znaczny wpływ na życie społeczeństw Zachodu w ostatnich dziesięcioleciach. Czym się różni laicyzm od świeckości?
O fundraisingu
Fundraising - co to jest? Odróżniamy jałmużnę, inwestycję, jednorazową pomoc - i długofalową pomoc przy tworzeniu rzeczy, które same na siebie nie zarobią lub nie dadzą sobie rady na starcie.
O emigracji
Mimo gorąca obecnych dyskusji o przyjmowaniu czy nieprzyjmowaniu imigrantów z krajów arabskich, spróbujmy uporządkować pojęcia, którymi się posługujemy. Kim są uchodźcy, kim - migranci, kim - ofiary wojny. Czy w tym wielkim wyzwaniu istniejące kategorie prawne są pomocą czy przeszkodą? Komu i w jaki sposób lepiej jest pomagać "na miejscu", a komu pomaga się jedynie pomagając mu w ucieczce i znalezieniu się w innym miejscu.
Jest to stawka, która waży się dziś między multikulturalną wolą zdezintegrowania naszej wspólnoty, a pogańską gotowością do traktowania innych jak nie-ludzi. Nie jedno, lecz oba zagrożenia musi dziś mieć na względzie roztropność chrześcijańska.
Oto dwie garście przemyśleń dotyczących benedyktyńskiego dziedzictwa chrześcijaństwa w Polsce: jedna odnosi się do jego historycznego początku, a druga ‒ do dnia dzisiejszego.
Nauki liter zdaniem niektórych nie należy rozpoczynać z dziećmi w wieku poniżej lat siedmiu, jakoby ten wiek dopiero był zdolny do pojmowania nauki i dźwigania jej ciężaru.
O Rosji
Na czym polega kulturowa osobność Rosji? Kto ją bardziej symbolizuje: Iwan Groźny czy Piotr Wielki? Czy rosyjscy okcydentaliści mogą pozostać Rosjanami? Jaki rodzaj nowoczesności wniósł do życia rosyjskiego komunizm sowiecki?
Wiadomość o śmierci Tomka Piotrowicza przyszła nagle. Chorował bardzo dyskretnie i bardzo ciężko, dotkliwie, w pełni świadom nadchodzącego terminus i koniecznej przesiadki między światami.
Kim jest polityk?
Zawodowcem od władzy czy obywatelem o horyzontach i umiejętnościach ogarniających dobro wspólne? Jak wiele zmieniło się w wyobrażeniu drogi polityka od czasu starożytnych Aten?
Niech wybaczą mi ci, którzy chcieliby, żebyśmy podążali szybkim krokiem do zagadnień praktycznych „co i jak?”, wyrażanych językiem technicznej instrukcji. Postępujemy inaczej, dajemy sobie czas.
O PRL-u
Jesteśmy coraz dalej od PRL - ale porównywanie (kogoś lub czegoś) do PRLu jest częstym instrumentem w sporach. Dziś używają go wszyscy. Czy potrafimy odróżnić rzeczywistość historyczną i instrumentalne nawiązania?
Formą wyjścia z tego nie jest ani pobłażliwe uznawanie - wbrew prawdzie - że "przecież wszyscy tak się zachowują", ani sprowadzenie całej sprawy do złego języka rozmów przy stole.
O dialektyce
Słowo "dialektyka" kojarzy się dzisiaj głównie z Heglem lub Marksem. Mało kto pamięta, że przez wieki była to nazwa "małej logiki", czyli sztuki poprawności zdań i rozumowań. O tym rozmawiamy, w naszym cyklu o podstawach edukacji klasycznej.