O emigracji
Mimo gorąca obecnych dyskusji o przyjmowaniu czy nieprzyjmowaniu imigrantów z krajów arabskich, spróbujmy uporządkować pojęcia, którymi się posługujemy. Kim są uchodźcy, kim - migranci, kim - ofiary wojny. Czy w tym wielkim wyzwaniu istniejące kategorie prawne są pomocą czy przeszkodą? Komu i w jaki sposób lepiej jest pomagać "na miejscu", a komu pomaga się jedynie pomagając mu w ucieczce i znalezieniu się w innym miejscu.
Jest to stawka, która waży się dziś między multikulturalną wolą zdezintegrowania naszej wspólnoty, a pogańską gotowością do traktowania innych jak nie-ludzi. Nie jedno, lecz oba zagrożenia musi dziś mieć na względzie roztropność chrześcijańska.
Oto dwie garście przemyśleń dotyczących benedyktyńskiego dziedzictwa chrześcijaństwa w Polsce: jedna odnosi się do jego historycznego początku, a druga ‒ do dnia dzisiejszego.
Nauki liter zdaniem niektórych nie należy rozpoczynać z dziećmi w wieku poniżej lat siedmiu, jakoby ten wiek dopiero był zdolny do pojmowania nauki i dźwigania jej ciężaru.
O Rosji
Na czym polega kulturowa osobność Rosji? Kto ją bardziej symbolizuje: Iwan Groźny czy Piotr Wielki? Czy rosyjscy okcydentaliści mogą pozostać Rosjanami? Jaki rodzaj nowoczesności wniósł do życia rosyjskiego komunizm sowiecki?
Wiadomość o śmierci Tomka Piotrowicza przyszła nagle. Chorował bardzo dyskretnie i bardzo ciężko, dotkliwie, w pełni świadom nadchodzącego terminus i koniecznej przesiadki między światami.
Kim jest polityk?
Zawodowcem od władzy czy obywatelem o horyzontach i umiejętnościach ogarniających dobro wspólne? Jak wiele zmieniło się w wyobrażeniu drogi polityka od czasu starożytnych Aten?
Niech wybaczą mi ci, którzy chcieliby, żebyśmy podążali szybkim krokiem do zagadnień praktycznych „co i jak?”, wyrażanych językiem technicznej instrukcji. Postępujemy inaczej, dajemy sobie czas.
O PRL-u
Jesteśmy coraz dalej od PRL - ale porównywanie (kogoś lub czegoś) do PRLu jest częstym instrumentem w sporach. Dziś używają go wszyscy. Czy potrafimy odróżnić rzeczywistość historyczną i instrumentalne nawiązania?
Formą wyjścia z tego nie jest ani pobłażliwe uznawanie - wbrew prawdzie - że "przecież wszyscy tak się zachowują", ani sprowadzenie całej sprawy do złego języka rozmów przy stole.
O dialektyce
Słowo "dialektyka" kojarzy się dzisiaj głównie z Heglem lub Marksem. Mało kto pamięta, że przez wieki była to nazwa "małej logiki", czyli sztuki poprawności zdań i rozumowań. O tym rozmawiamy, w naszym cyklu o podstawach edukacji klasycznej.
Jest to – o czym już Augustyn nie mówi wprost – również program edukacji, gdyż jest ona przecież jedynie wdrożeniem w te umiejętności, które są zwykłym życiem ducha ludzkiego.
O nowoczesności
Skąd wziął się pomysł, że można się nazywać nowoczesnym? Czy nowoczesność to epoka - czy mentalność? Kto nie jest nowoczesny?
Oto wielki spektakl: na każdym miejscu wybiegać do swych wyznawców jakby z pola wielkiej bitwy, niemal z posoką porąbanych olbrzymów na berecie i mankiecie.
Chrześcijaństwo bez cywilizacji?
Czy istniało kiedyś chrześcijaństwo bez cywilizacji?
Jak widać, chcieć zrobić kontrrewolucję to zupełnie coś innego niż chcieć zrobić rozróbę.
O liturgii
Dlaczego tak często traktujemy dziś liturgię jako coś zewnętrznego wobec życia duchowego? Na czym polega różnica między kultem "zrobionym" przez nas a takim, do którego jedynie się włączamy? Z czego wynikają dzisiejsze gorące spory między zwolennikami starej i nowej liturgii w Kościele katolickim?
O naturalizmie metodologicznym
Chociaż żyjemy w epoce głębokiego zanegowania celowości rzeczy naturalnych, nadal na terenie nauk wybuchają bunty przeciw pojmowaniu natury jako mechanizmu. Opowiadamy o niektórych takich buntach uczonych przeciw determinizmom.
To wprowadzenie nie mówi jednak jeszcze nic o gramatyce. Dotyczy natomiast podstaw edukacji: tego dlaczego uczeń chce się uczyć, a nauczyciel – nauczać; jaka jest ich rola, jakie oczekiwane efekty.
O nauce retoryki
Retoryka kojarzy się dzisiaj z krasomówtwem, sztuką pięknego mówienia. Niektórzy widzą w niej technikę uzyskiwania wpływu na ludzi. A jak to widzieli twórcy retoryki, Arystoteles i Cyceron? Jak skorzystać z klasycznej retoryki w dzisiejszej szkole?