Komentarze
2020.09.07 10:43

"Za wszystkich" czy "za wielu" - mylące informacje o włoskim Mszale

Portal Deon napisał, że biskupi włoscy nareszcie podjęli decyzję, żeby w Mszach odprawianych w języku włoskim w słowach konsekracji Kielicha używać formuły o Krwi, która został wylana za wszystkich (per tutti). Nie wiem skąd wiadomość, bo dotychczas używany we Włoszech  Mszał, będący tłumaczeniem II edycji typicznej Mszału św. Pawła VI, już to sformułowanie zawierał. Zatwierdzenie przez Kongregację Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów uzyskał on 29 czerwca 1983 roku, więc to żadna nowość.

Wobec tej dość dziwnej wiadomości trzeba parę spraw wyjaśnić. Tłumaczenie łacińskiej formuły pro multis jako za wszystkich, w latach posoborowych przyjęte zostało w bardzo wielu tłumaczeniach Mszału na języki nowożytne. W roku 2006 interweniował w tej sprawie papież Benedykt XVI za pośrednictwem wspomnianej kongregacji. Polecono, aby w tłumaczeniach III edycji typicznej Mszału św. Pawła VI, promulgowanej w 2002 roku, stosować tłumaczenie poprawne językowo, czyli za wielu. Kongregacja w swoim dokumencie szeroko uzasadniała teologiczne i kościelne powody takiego zalecenia. Pisałem o tej sprawie w swoim tekście na portalu Christianitas. 

O ile wiem zmiana taka dokonana została jak dotąd jedynie w języku angielskim. Wynika to w dużym stopniu z bardzo powolnego i ospałego tempa prowadzenia prac translatorskich w wielu krajach. Prawdę powiedziawszy nie wiem czy ta ślamazarność nie wynikała częściowo z chęci przeczekania papieża Benedykta. Można by taki wniosek wysnuć z rzeczywistego przebiegu prac we Włoszech. Oto jego zarys. W maju 2012 biskupi włoscy podjęli decyzje o zaakceptowaniu nowego tłumaczenia i skierowaniu go po aprobatę do Stolicy Świętej. Tam sprawę utknęła na tyle długo, żeby doczekać się września roku 2017 i motu proprio papieża Franciszka Magnum pricipium, zmieniającego kanon 838 Kodeksu Prawa kanonicznego. Zmiana ta znacząco poszerzyła uprawnienia konferencji episkopatów w zakresie zatwierdzania tłumaczeń ksiąg liturgicznych na języki nowożytne. 

Po roku, w listopadzie 2018, Konferencja Episkopatu Włoch zatwierdziła nowe tłumaczenie, w 2019 uzyskało ono potwierdzenie watykańskie, teraz schodzi z pras drukarskich i może być od razu stosowane. Obowiązkowe stanie się od najbliższej Niedzieli Wielkanocnej, 4 kwietnia 2021.

Najbardziej widoczne zmiany dla wiernych to oczywiście te w częściach stałych. Zmianie ulegają formuły Chwała na wysokości Bogu i Ojcze nasz. Pokój na ziemi nie będzie już ogłoszony ludziom dobrej woli, (agli uomini di buona volontà) ale ludziom umiłowanym przez Pana (uomini amati dal Signore). Włosi nie będą też prosić  i nie wódź nas na pokuszenie (e non ci indurre in tentazione), ale nie opuszczaj nas w pokusie (non abbandonarci alla tentazione). A słowa konsekracji kielicha? Przecież Benedykt XVI jest już tylko papieżem emerytem! Będzie zatem tak jak było. 

Christianitas jest pismem ludzi przywiązanych do dawniejszego zwyczaju rzymskiego. Ale jest też pismem ludzi zatroskanych o liturgię generalnie. Dlatego na koniec chciałbym zaapelować do tych naszych współsióstr i współbraci, którzy dzieląc troskę niekoniecznie podzielają naszą preferencję. Patrzcie naszym biskupom na ręce. A konkretnie nie zostawiajcie, nie zostawiajmy, sprawy polskiego tłumaczenia  III edycji typicznej, dyskusjom w ich zamkniętym gronie. 

Piotr Chrzanowski

----- 

Drogi Czytelniku, prenumerata to potrzebna forma wsparcja pracy redakcji "Christianitas", w sytuacji gdy wszystkie nasze teksty udostępniamy online. Cała wpłacona kwota zostaje przeznaczona na rozwój naszego medium, nic nie zostaje u pośredników, a pismo jest dostarczane do skrzynki pocztowej na koszt redakcji. Co wiecej, do każdej prenumeraty dołączamy numer archiwalny oraz książkę z Biblioteki Christianitas. Zachęcamy do zamawiania prenumeraty już teraz. Wszystkie informacje wszystkie informacje znajdują się TUTAJ.

-----

 


Piotr Chrzanowski

(1966), mąż, ojciec; z wykształcenia inżynier, mechanik i marynarz. Mieszka pod Bydgoszczą.