„Strata i zysk”. Polskie tłumaczenie powieści św. Jana Henryka Newmana
Jan Henryk Newman, "Strata i zysk", tłum. Marcin Masny, Gliwice 2020.
Św. Jan Henryk Newman – „Platon Oxfordu”, rektor uniwersytetu, kanonizowany filozof – nie przeceniał zdolności ludzkiego rozumu. „Ma on wprost tendencję do niewiedzy w sprawach religijnych – pisał w »Apologia pro vita sua«. – Żadna prawda, jakkolwiek święta ...
Piękna rzecz
Marta Kwaśnicka, Pomyłka, Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec, Biblioteka Christianitas, Kraków 2019.
Wyobraźnię Marty Kwaśnickiej pobudzają przedmioty. W jej opowieściach stają się symbolami, ujawniającymi sens otaczającej je rzeczywistości. Z wrażliwej obserwacji dzieł sztuki zrodziła się duża część jej debiutanckiego zbioru esejów „Krew z mlekiem ...
Władza na wzór Jezusa. Polemika z „Boską anarchią” Rafała Tichego
Ostatni numer magazynu „Czterdzieści i Cztery” poświęcony związkom chrześcijaństwa z anarchizmem otwiera artykuł Rafała Tichego „Boska anarchia”. Tekst skupia się na zaprezentowaniu idei trzech myślicieli: Erika Petersona, Nikołaja Bierdiajewa oraz Jacquesa Ellula, którzy w swoich pracach stawiali tezy pod pewnymi względami bliskie zasadniczym elementom ...
Grzech Desdemony. Lekceważenie zła w Otellu Szekspira
„Bądźcie roztropni jak węże, a niewinni jak gołębie” (Mt 10,16)
W Otellu Szekspira zło tkwiące w Jagonie rządzi każdą sceną. Jago jest chorążym Otella, którego darzy nieuzasadnioną nienawiścią. Dramat przedstawia historię jego intryg przeciwko dowódcy. Działa przez poruszanie najniższych instynktów: pożądliwości ...
Uległość katedr. Huysmans, Houellebecq i „kwestia kobieca”
Na rynku polskim nakładem Instytutu Globalizacji ukazała się powieść „Katedra” Jorisa-Karla Huysmansa, francuskiego pisarza przełomu XIX i XX wieku znanego najpierw jako naturalista, później jako dekadent, wreszcie jako nawrócony katolik. „Katedra” powstała w ostatnim okresie twórczości pisarza. W Polsce niewiele by się ...
„I powiedzieli kolejno: Amen, amen!”. Odpowiedź Erikowi Petersonowi po siedemdziesięciu latach
W 1947 r. Erik Peterson, niemiecki teolog i historyk Kościoła, opublikował rozważania pt. „Śmiech Sary” we francuskim czasopiśmie „Rhytmes du monde”[1]. Starał się w nim pokazać relację z Bogiem kobiety przed Zwiastowaniem. Według niego kobieta Starego Testamentu z powodu swojego szczególnego związku z ...
Obraz Boży w myśli św. Ireneusza
W artykule, pochodzącym z 1941 r., Erik Peterson stawia pytanie o możliwość rozwinięcia dogmatycznej teologii ludzkiego ciała. Za punkt wyjścia swoich badań przyjmuje myśl św. Ireneusza z Lyonu, który jako pierwszy „obraz Boży” umieścił na poziomie cielesnej kondycji człowieka. Łącząc głębokie odczytanie nauki tego ...
Perfidia iudaica
W swojej filologiczno-historycznej analizie, opublikowanej w 1936 r. na łamach czasopisma „Ephemerides liturgicae” Erik Peterson dowodzi, że określenie perfidia iudaica nie oznacza wiarołomstwa Żydów, lecz wyłącznie ich niewiarę. Żydzi bowiem, jako lud Przymierza, nie rozwiązali stosunku prawnego, leżącego u podstaw wiary chrześcijańskiej, a zatem ...
Bogacz i biedak
Ubogi człowiek dzień i noc leżał na ulicy, u progu domu bogacza. Nie wiadomo, jak się tam znalazł. Pewnego dnia po prostu tam był. Nie sposób zaprzeczyć, że jego obecność stała się dokuczliwa. Nigdy, co prawda, nie wyciągnął ręki, aby przyjąć jałmużnę, jednak najzwyczajniej ...
Teologia ubrania
Poza Kościołem stosunek człowieka do ubrania traktuje się zazwyczaj jako sprawę obojętną. To, w jaki sposób człowiek się ubiera, a także jak bardzo jest rozebrany, jest adiaforą[1]. W Kościele natomiast ujmuje się go wyłącznie jako problem moralny. Potępia się zbyt odkryty strój ...
Świadectwo Oblubienicy
W Apokalipsie świętego Jana czytamy, że Jezus Chrystus jest Świadkiem Wiernym, Pierworodnym [wśród] umarłych i Władcą królów ziemi. Tym, który nas miłuje i który przez swą krew uwolnił nas od naszych grzechów, i uczynił nas królestwem – kapłanami dla ...
Muzyka i teologia
Rozważanie o muzyce i teologii nie jest przejawem samowoli. Przypomnijmy sobie, że według Dziejów Apostolskich chrześcijanie w Jerozolimie nadal przebywali w Świątyni[1]. Muzyka świątyni żydowskiej długo pobrzmiewała w uszach Apostołów i nie jest to bynajmniej przypadek, że jeden z nich, mianowicie święty ...