Królowie niekoronowani. Prymas Tysiąclecia i Papież Jan Paweł II
Zbliżając się do współczesności ulega się zwykle złudzeniu powiększania znaczenia faktów i osób ze względu na ich aktualną sławę, która często rozwiewa się po upływie kolejnych lat kilkudziesięciu.
Bezdroża i pielgrzymki inteligenta polskiego. Ślubowanie akademików 1936
Ślubowania jasnogórskie akademików za jednym zamachem odmieniły opinię inteligencji o pielgrzymkach…
Oko w oko z komunizmem. Bitwa warszawska 1920
Chwile przezwyciężonego zagrożenia bywają chwilami wielkiej integracji.
Przyjaciele słabszych. Czas społeczników
Ludzie ci stworzyli nie tylko wiele konkretnych dzieł charytatywnych i wychowawczych, ale i rozwijali wyobraźnię miłosierdzia.
Sienkiewiczowszczyzna. Nawrócenie przez ojczyznę
Gdy w roku 1905 Henryk Sienkiewicz otrzymał literacką Nagrodę Nobla, szybko powiązano to wyróżnienie głównie z Quo vadis. Chociaż powiązanie to nie ma podstaw w oficjalnym uzasadnieniu werdyktu komisji noblowskiej (napisano tam jedynie o „wybitnych osiągnięciach pisarskich w literaturze epickiej”), intuicja ta nie odbiega zapewne daleko od rzeczywistości.
Uromantycznienie duszy. Chrześcijaństwo wieszczów
Nie można sobie wyobrazić twórczości polskich wieszczów romantycznych – bez chrześcijaństwa.
Dzieje jednej pieśni. Boże coś Polskę
W niewolę rozbiorową wchodziła Rzeczpospolita jako katolickie państwo wielu narodów i wyznawców różnych religii.
Reformy z błogosławieństwem papieża. Konstytucja 3 maja 1791
Konstytucja majowa stała się symbolem woli odrodzenia Rzeczypospolitej – symbolem ważnym i w ostatnich latach I Rzeczypospolitej, i przez całą noc zaborów.
Gorzkie żale. Polskie zjednoczenie z Męką Pańską
Czy można powiedzieć, że fenomenem znaczącym czasy saskie chrześcijaństwa w Polsce jest powstałe wówczas nabożeństwo pasyjne Gorzkich żali?
Przedmurze Chrześcijaństwa. Misja sarmacka w Europie
Poprowadzona przez króla Jana III Sobieskiego w roku 1683 odsiecz dla Wiednia obleganego przez Turków – to akt, który w większym stopniu zamyka tryumfalnym akordem pewne zjawisko niż otwiera nową epokę.
Marianie. Początek polskiego zakonodawstwa (1673/1699)
Przez pierwszych siedem wieków chrześcijańska Polska jedynie przyjmowała pomoc zakonów, które zakładano w innych krajach.
Duchowa stolica Polski. Jasna Góra i śluby Jana Kazimierza (1655/56)
W przedrozbiorowych dziejach Rzeczypospolitej „potop szwedzki” był katastrofą bez precedensu.
Katolickie jednanie Wschodu z Zachodem. Unia Brzeska (1596)
Wymieniając kamienie milowe chrześcijaństwa w Polsce nie sposób nie wspomnieć o fenomenie, który na kilka wieków stał się ważną rzeczywistością życia polskiego ma wschodnich obszarach Rzeczypospolitej.
Wojownicy bez mieczy. Dzieła jezuickie (XVI-XVII w.)
Zakonem, który w największym stopniu wniósł do polskiej pobożności ducha bojowania, byli natomiast jezuici.
Boże sprawy po polsku. Przekłady Biblii i żywoty świętych (XVI/XVII w.)
Pierwsze całościowe przekłady polskie Pisma Świętego powstały w dobie reformacji. Palma pierwszeństwa należy tu do katolickiej Biblii Leopolity z 1561 roku, jednak jest to tłumaczenie z łaciny.
„Pokój w wierze”. Konfederacja warszawska (1573)
Dzieje chrześcijaństwa w Rzeczypospolitej XVI wieku okazują się czymś zupełnie odmiennym od dziejów chrześcijaństwa w innych krajach Europy tamtego czasu
Nie tylko Bogurodzica. Narodziny polskiej pieśni nabożnej (XIV/XV w.)
Kamieniami milowymi chrześcijaństwa polskiego były nie tylko akty sakramentalne, instytucjonalne, polityczne czy doktrynalne. Tak samo ważne były fenomeny przejawiające tworzenie się własnej polskiej kultury religijnej.
Doktryna Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wystąpienie Pawła Włodkowica (1416)
Nie sposób pominąć wśród kamieni milowych dziejów chrześcijaństwa w Polsce tego, co wniósł Uniwersytet Jagielloński.
„Miłość włada państwami”. Unia polsko-litewska i chrystianizacja Litwy (XIV/XV w.)
Przez miłość „prawa się tworzą, królestwa rządzą, miasta porządkują…”
Polskość w Kościele. Program synodu łęczyckiego (1285)
Podobnie jak zjazd łęczycki z roku 1180, także synod łęczycki z 1285 jest wydarzeniem o znaczeniu tyleż realnym co symbolicznym.
Przybycie Bożych żebraków. Dominikanie i franciszkanie (pierwsza połowa XIII w.)
Gdy w czasach o. Woronieckiego w podwarszawskich Laskach ksiądz Władysław Korniłowicz wypracowywał syntezę duchowości dla katolickiej inteligencji, próbował połączyć trzy elementy: benedyktyńskie życie liturgiczne, dominikański tomizm i franciszkańską prostotę życia.
Wolność Kościoła. Postanowienia zjazdu łęczyckiego (1180)
Jan Matejko tworząc swój cykl Dzieje cywilizacji w Polsce, jedną z kilkunastu ilustracji poświęcił właśnie temu wydarzeniu – swoim zwyczajem ujmując w jednym malowidle narrację przekraczającą portretowany moment dziejowy.
