Ten artykuł, tak jak wszystkie teksty na christianitas.org publikowany jest w wolnym dostępie. Aby pismo i portal mogły trwać i się rozwijać potrzebne jest Państwa wsparcie, także finansowe. Można je przekazywać poprzez serwis Patronite.pl.
Z góry dziękujemy.
Prawa człowieka bez Boga (Les ...
Esej jest rodziałem wstępnym do książki Jean Madirana Dwie demokracje. Wybór pism, która ukazała się w Bibliotece Christianitas nakładem Wydawnictwa Dębogóra.
Jean Madiran (1920–2013) był jednym z najważniejszych katolickich pisarzy politycznych XX i początku XXI wieku. Żył na tyle długo, by ...
Mówiąc o tyranie, święty Tomasz opisuje go i definiuje w sposób następujący:
Jeśli więc rządzący porządkuje społeczność wolnych ku dobru wspólnemu społeczności, będą to rządy słuszne i sprawiedliwe, jakie przystoją wolnym. Jeśli jednak rządy kierują nie ku dobru wspólnemu społeczności, ale ...
To sformułowanie z encykliki Divini Redemptoris jest być może najbardziej znane:
„Civitas homini, non homo civitati existit: społeczeństwo istnieje dla człowieka, a nie człowiek dla społeczeństwa”.
Nie brakuje również innych podobnych stwierdzeń Magisterium: „Człowiek w swoim osobistym bytowaniu nie jest ostatecznie podporządkowany pożytkowi społecznemu ...
Każde zastosowanie zasady całości (oraz jej odpowiednika odnośnie do prymatu dobra wspólnego) musi brać pod uwagę rozróżnienia, jakie zostały naświetlone. Jak to przed chwilą wykazano, zasada tych rozróżnień znajduje się u świętego Tomasza, a nauka Piusa XII jest ich normalną kontynuacją.
Kiedy ...
1. Dobro wspólne wewnętrzne a dobro wspólne zewnętrzne.
To pierwsze rozróżnienie ma swój początek w tekście Arystotelesa często przywoływanym przez świętego Tomasza:
„W który z dwóch sposobów natura Całości posiada Dobro i Najwyższe Dobro? Czy jako coś oddzielnego ...
Od ponad dwudziestu czterech wieków bywa również tak, że zasadę całości stosuje się w sposób błędny.
Oto jeden przykład widoczny już u Arystotelesa, który zresztą nie był pierwszy:
Ponieważ zaś całe państwo ma tylko jeden cel, więc oczywiście i wychowanie musi ...
Zasada całości wykładana jest właściwie identycznie i niezmiennie od ponad dwudziestu czterech wieków. Nie ma w tym nic zaskakującego: zasada ta „wynika z istoty pojęć i rzeczy, a zatem musi posiadać wartość absolutną”[1].
Zasada całości wyraża się następująco:
Część istnieje dla całości, a ...
Różnica i hierarchia dóbr
Po przedstawionej w poprzednim rozdziale różnicy dobra wspólnego wewnętrznego i dobra wspólnego zewnętrznego przychodzi teraz czas na drugie odróżnienie: gdy mowa o dobru wspólnym, chodzi o coś co występuje w różnych całościach ...
Przystępując do bardziej systematycznego przedstawienia nauki o dobru wspólnym, zaczynamy od pierwszego ważnego odróżnienia: dobra wspólnego wewnętrznego i dobra wspólnego zewnętrznego.
Podstawowym źródłem dla Tomaszowych wykładów na ten temat jest nauczanie Arystotelesa w księdze Λ Metafizyki (1075 a). W swoim ...
Po wcześniejszych tekstach o zasadzie całości czytamy obecnie teksty o dobru wspólnym. W pierwszym podejściu będą to wypowiedzi św. Tomasza pokazujące przejście od zasady całości do dobra wspólnego; a potem przykłady pewnych konsekwencji prymatu dobra wspólnego.
Wniosek z zasady całości
Summa contra ...
Zasada całości mówi, że część zawsze istnieje dla całości, a zatem dobro części jest z zasady podporządkowane dobru całości. Zasada ta ma znaczenie uniwersalne, dotyczy każdej relacji części i całości. Jej szczególne zastosowanie ma miejsce w nauce o przynależności człowieka do całości społecznej ...