Jeżeli więc oczy Pana dobrych i złych wypatrują (Prz 15,3) i na synów ludzkich Pan spogląda z nieba, badając, czy jest wśród nich rozumny, który szuka Boga (Ps 14[13],2), jeżeli także przydzieleni nam aniołowie codziennie w dzień i w nocy przedstawiają Panu nasze uczynki, trzeba zatem, bracia, pilnować się każdej godziny, aby Pan, jak Prorok mówi w psalmie, nie ujrzał nas w jakiejś chwili zwróconych ku złu i bezużytecznych. Dziś nas jeszcze oszczędza, bo jest łaskawy i oczekuje nawrócenia ku lepszemu, wówczas jednak musiałby w końcu powiedzieć: Ty to czynisz, a Ja mam milczeć? (Ps 50[49],21)[1].
Święty Benedykt ogranicza się do powtórzenia, w formie skierowanego do każdego wezwania w tonie podobnym do Prologu, myśli, które były już rozwinięte wcześniej. „Oczy Pana dobrych i złych wypatrują”, „na synów ludzkich Pan spogląda z nieba, badając, czy jest wśród nich rozumny, który szuka Boga”, „przydzieleni nam aniołowie codziennie w dzień i w nocy przedstawiają Panu (który wszystko stworzył[2]) nasze uczynki”. „Trzeba zatem, bracia, pilnować się każdej godziny, aby Pan, jak Prorok mówi w psalmie (53[52]), nie ujrzał nas w jakiejś chwili zwróconych ku złu i bezużytecznych”. Mógłby ukarać nas natychmiast. Być może oszczędzi nas jeszcze w tym życiu, „bo jest łaskawy i oczekuje nawrócenia ku lepszemu”. Lękajmy się jednak, aby w życiu przyszłym nie powiedział nam: „Tak postępowałeś, a Ja znosiłem w milczeniu (…) Oskarżę cię i rzucę ci to w twarz!” (Ps 50[49],21). Ta uwaga unicestwia ukryty bunt przeciwko Boskiej sprawiedliwości, który nie raz podnosi grzesznik: „Zgrzeszyłem, a cóż złego mi się stało?”, Peccavi: et quid mihi accidit triste? (Syr 5,4). Jeśli Bóg nie karze od razu, to dlatego, żeby zapewnić duszy możliwość powrotu, bez wątpienia również po to, żeby zachować nieprzymuszony i synowski charakter cnoty. Gdyż cnota łatwo stałaby się interesem, a wierność – niską kalkulacją, jeśli kara następowałaby natychmiast po winie, albo nagroda wieńczyłaby dobre dzieło bez zwłoki.
Dom Delatte OSB
tłum. Tomasz Glanz
-----
Drogi Czytelniku, skoro jesteśmy już razem tutaj, na końcu tekstu prosimy jeszcze o chwilę uwagi. Udostępniamy ten i inne nasze teksty za darmo. Dzieje się tak dzięki wsparciu naszych czytelników. Jest ono konieczne jeśli nadal mamy to robić.
Zamów "Christianitas" (pojedynczy numer lub prenumeratę)
[1] Ergo si oculi Domini speculantur bonos et malos et Dominus de cælo semper respicit super filios hominum, ut videat si est intellegens aut requirens Deum, et si ab angelis nobis deputatis cotidie die noctuque Domino factorum nostrorum opera nuntiantur, cavendum est ergo omni hora, fratres, sicut dicit in psalmo Propheta, ne nos declinantes in malo et inutiles factos aliqua hora aspiciat Deus et, parcendo nobis in hoc tempore, quia pius est et expectat nos converti in melius, ne dicat nobis in futuro: Hæc fecisti et tacui.
[2] W manuskryptach nie ma słów et creatori omnium Deo, również główni świadkowie tradycji karolińskich i kasjańskich podają Domino factorum nostrorum opera nuntiantur (przyp. autora).
Słowa te były jednak w tekście Reguły, który był przedmiotem Komentarza (przyp. tłum.).
(1848-1937), mnich benedyktyński, drugi następca Dom Prospera Guerangera w benedyktyńskim opactwie św. Piotra w Solesmes, któremu przewodził w latach 1890-1921. Requiescat in pace!