+

Wielki Czwartek

Homilia Przewielebnego Ojca Jeana Pateau

Opata Opactwa Matki Bożej w Fontgombault

(Fontgombault, 1 kwietnia 2021 r.)

 

 

 

Drodzy Bracia i Siostry,

Moi Najdrożsi Synowie!

 

Pod koniec Wielkiego Postu Kościół zdaje się zrywać z surowością i ogołoceniem w liturgii, do których przyzwyczaił nas od środy popielcowej, a nawet od niedzieli siedemdziesiątnicy. W  perspektywie liturgicznej Msza Krzyżma oraz Msza Wieczerzy Pańskiej cechują się wielkim bogactwem.

Pierwsza z nich tradycyjnie była odprawiana rano w Wielki Czwartek w katedrach i gromadziła kapłanów wokół biskupa. Podczas tej mszy poświęcane są olej chorych i olej katechumenów, konsekrowane jest także Krzyżmo Święte. Te oleje trafiają do każdej parafii i zwykle są przechowywane w specjalnej zamykanej szafce znajdującej się we wnęce ściany kościoła.

Olej chorych jest używany przy udzielaniu sakramentu chorych. Sakrament ten zapewnia dar szczególnej łaski, która umacnia w znoszeniu choroby.

Olej katechumenów przekazuje tym, którzy mają być ochrzczeni, moc Ducha Świętego do walki w życiu duchowym.

Wreszcie Krzyżmo Święte, olej zmieszany z wonnym balsamem, jest używane do namaszczeń będących znakami konsekracji podczas udzielania sakramentów chrztu i bierzmowania, po święceniach biskupich i kapłańskich, przy poświęcaniu kościołów i ołtarzy. Namaszczenie wonnym Krzyżmem Świętym symbolizuje zstąpienie Boskości, przychodzącej do nas przez Chrystusa i Ducha Świętego, abyśmy innym udzielali pięknej woni Chrystusa.

Dziś we Francji Msza Krzyżma jest zazwyczaj odprawiana w pierwszych dniach Wielkiego Tygodnia, często podczas wspólnego dnia modlitwy całego duchowieństwa diecezji, które gromadzi się wokół swojego biskupa.

Msza Wieczerzy Pańskiej cały czas jest odprawiana po południu albo wieczorem w Wielki Czwartek. Upamiętnia ona ustanowienie sakramentów Eucharystii i kapłaństwa. Układ tej mszy jest wzorowany na tym, co wydarzyło się podczas Ostatniej Wieczerzy, którą Jezus spożył z uczniami w Wieczerniku w Jerozolimie.

Tak więc po homilii zwykły bieg mszy jest przerywany obrzędem umywania nóg. W kraju, gdzie piesze przemieszczanie się w słońcu było niezwykle wyczerpujące, był to akt pokornej dobroci wobec gościa. Podczas wieczerzy paschalnej Pan wyjaśnia znaczenie tego, co uczynił:

Wy mnie nazywacie Nauczycielem i Panem i dobrze mówicie, bo jestem nim. Jeśli tedy ja, Pan i Nauczyciel, umyłem nogi wasze, i wy powinniście jeden drugiemu nogi umywać. Albowiem dałem wam przykład, abyście jakom ja wam uczynił, tak i wy czynili (J 13,13-15).  

O tej dobroci śpiewamy w pieśni: „Gdzie miłość wzajemna i dobroć, tam znajdziesz Boga żywego. (…) Skoro wszyscy się tu gromadzimy – strzeżmy się tego, co nas rozdziela. Niech ustaną gniewy i spory, a pośrodku nas niech będzie Chrystus”. Jakże życie naszych rodzin, naszych wspólnot, a także nasze własne życie mogłyby się zmienić, gdybyśmy uważnie słuchali tych słów i wcielali je w życie!

Tak jak podczas każdej Mszy Świętej, Ofiara raz złożona za wszystkich podczas Ostatniej Wieczerzy i na Kalwarii uobecnia się w momencie Konsekracji. Opis ustanowienia tego sakramentu, wzięty z listu św. Pawła do Koryntian, przypomniał nam słowa Pana: „Bierzcie i jedzcie, to jest ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moją pamiątkę. (…) Ten kielich jest nowym testamentem we krwi mojej. To czyńcie, ilekroć pić będziecie, na pamiątkę moją” (1 Kor 11,24-25). Te słowa skierowane są do każdego kapłana. Ten zaś nie może się zadowalać prostym powtarzaniem słów i gestów. Jest zjednoczony z Chrystusem, włączony w tajemnicę Chrystusa. Te słowa są także skierowane do każdego wiernego, gdyż wierni, uczestnicząc w Ofierze Chrystusa, przyjmują Chrystusa na miarę swojego wewnętrznego zjednoczenia z Nim, na miarę swojego uwielbienia tej tajemnicy.

Również zakończenie Mszy Wieczerzy Pańskiej odbiega od zwykłego ceremoniału. Po Ostatniej Wieczerzy uczniowie udali się do Ogrodu Oliwnego. Tam Jezus zaczął się żarliwie modlić, rozpoczęło się Jego konanie. Potem nadeszły aresztowanie, obnażenie z szat i Męka: „Nikt nie ma większej miłości nad tę, aby kto życie swe oddał za przyjaciół swoich” (J 15,13). Idąc za Panem do Ciemnicy, adorując Go w tabernakulum, chcemy Mu towarzyszyć w chwili najgłębszej samotności, gdy dźwiga ciężar każdego naszego życia. Niech każda komunia święta włącza nas w te wydarzenia!

Ceremonia dzisiejszego wieczoru dopełnia się obnażeniem ołtarzy, co ma przypominać o obnażeniu Chrystusa, który został pozbawiony swoich szat. Obrzęd ten kończy werset psalmu: „Rozdzielili między siebie moje szaty, a o suknię moją rzucali losy” (Ps 21,19).

Jakiż kontrast! Z jednej strony przeobfitość Boskich darów udzielanych tak szczodrze przez człowieczeństwo Chrystusa, z drugiej – uzbrojeni żołdacy prowadzeni przez zdrajcę Judasza, którzy chcą tylko śmierci Jezusa. Taka jest odpowiedź człowieka na dobroć Bożą!

Żołnierze zabiorą szaty Chrystusa i podzielą się nimi. A my, co weźmiemy od Chrystusa? Cóż zrobimy z Jego szatami?

Święty Paweł zachęca nas do przyobleczenia się w Chrystusa („Przyobleczcie się w Pana Jezusa Chrystusa, a nie ulegajcie pożądliwościom w staraniu o ciało”, Rz 13,14). Uczynimy to przez zachowywanie przykazań Bożych i słów Chrystusa, których jedynym celem jest nauczenie nas wielbienia Boga i miłowania bliźniego podobnie jak Bóg go miłuje. A tak łatwo zostawiamy te słowa z boku, pozwalając, by zwyciężyło w nas pragnienie własnego wywyższenia!

Marnotrawionymi przez nas szatami Chrystusa są także wielorakie dary Bożego stworzenia, a w szczególności dar życia. Uczmy się szanować życie ludzkie od chwili jego poczęcia aż do naturalnej śmierci.

Jakże nie wspomnieć dziś o tym, że Chrystus zechciał stać się dla nas pokarmem w sakramencie Eucharystii i pozostać stale obecny w tabernakulum: „To czyńcie na moją pamiątkę”? Pamiętać o Chrystusie, to przyjmować go w swoim życiu, wciąż się z nim spotykać, uwielbiać Go. Czy nasze życie zawsze rozsiewa piękną woń Chrystusa dla ludzi naszych czasów?

Dzisiejsza Msza Święta ukazuje dwie drogi: drogę uwielbienia Pana i drogę wzgardzenia Nim. Na początku tego Triduum Paschalnego wszyscy możemy zadać sobie pytanie, jakie obszary naszego życia, życia naszych rodzin, życia naszych wspólnot, życia całego naszego społeczeństwa wciąż oczekują na ewangelizację. Są to obszary, gdzie obecność Pana została wymazana, obszary, w których nie zajmuje On należnego mu miejsca. Zaczerpnijmy z sakramentów i z modlitwy siłę do wypełnienia powierzonej nam misji. Jej wypełnianie zaczyna się od świadectwa życia przeżywanego zgodnie z nauką Tego, w którego wierzymy. Siła płynąca z sakramentów i modlitwy to jedyna siła zdolna pokonać apostazję naszych czasów.

Wejdźmy z hojnością w te dni, które dzielą nas od Paschy Pana, abyśmy w ten sposób przygotowali naszą własną paschę. Niech Maryja, będąca w tych godzinach Matką bardziej niż kiedykolwiek, pozostaje przy nas, tak jak trwała przy swoim Synu.

Dom Jean Pateau OSB

tłum. Tomasz Glanz

-----

Drogi Czytelniku, prenumerata to potrzebna forma wsparcja pracy redakcji "Christianitas", w sytuacji gdy wszystkie nasze teksty udostępniamy online. Cała wpłacona kwota zostaje przeznaczona na rozwój naszego medium, nic nie zostaje u pośredników, a pismo jest dostarczane do skrzynki pocztowej na koszt redakcji. Co wiecej, do każdej prenumeraty dołączamy numer archiwalny oraz książkę z Biblioteki Christianitas. Zachęcamy do zamawiania prenumeraty już teraz. Wszystkie informacje znajdują się TUTAJ.