Ten artykuł, tak jak wszystkie teksty na christianitas.org publikowany jest w wolnym dostępie. Aby pismo i portal mogły trwać i się rozwijać potrzebne jest Państwa wsparcie, także finansowe. Można je przekazywać poprzez serwis Patronite.pl. Z góry dziękujemy. 

 

 

 

+

Boże Ciało

Homilia Przewielebnego Ojca Jeana Pateau

Opata Opactwa Matki Bożej w Fontgombault

(Fontgombault, 19 czerwca 2025 r.)

 

Ecclesiæ tuae, quæsumus, Domine, unitatis et pacis propitius dona concede : quæ sub oblatis muneribus mystice designantur. Prosimy Cię, Panie, użycz łaskawie Kościołowi Twemu darów jedności i pokoju, które mistycznie wyraża ofiara przez nas składana.

(Sekreta Mszy Świętej na Uroczystość Bożego Ciała)

 

 

Drodzy Bracia i Siostry,

Moi Najdrożsi Synowie!

 

Jeden z najbardziej znanych proroczych snów św. Jana Bosko jest nazywany „snem o dwóch kolumnach” albo też „snem o trzech bielach”. We śnie tym Don Bosco widzi morze i gotową do bitwy flotyllę okrętów wojennych. Cała ta armada szykuje się do szturmu na jeden majestatyczny okręt. Burza na morzu sprzyja napastnikom.

Nagle z fal wyłaniają się dwie kolumny. Nad pierwszą unosi się jaśniejąca Hostia z napisem: „Zbawienie wierzących”, na drugiej zaś stoi figura Niepokalanej Dziewicy trzymającej w dłoni różaniec, z napisem: Auxilium Christianorum – „Wspomożenie wiernych”. Ze szczytów kolumn zwieszają się kotwice i łańcuchy zakończone hakami.

Przy sterze wielkiego okrętu stoi jego dowódca. Ten wielki okręt to Kościół, a jego dowódcą jest papież. W samym środku burzy stara się on wprowadzić okręt między dwie kolumny.

W bitwie okręt doznaje uszkodzeń, ale kolumny trwają jako gwarancja ocalenia. Tajemniczy wiejący od nich wiatr naprawia uszkodzenia.

W pewnym momencie papież zostaje uderzony i pada. Zastępuje go następny, który mocno przytwierdza dziób okrętu do kolumny Hostii, a rufę – do kolumny Niepokalanej Dziewicy. Inne statki, które w tej bitwie walczyły po stronie Kościoła, także zostają zacumowane do tych dwóch kolumn. Odtąd na morzu panuje wielki pokój.

Ułożona przez św. Tomasz z Akwinu sekreta z dzisiejszej Mszy św. uczy nas, że dary jedności i pokoju są w Kościele owocem Eucharystii. Naukę tę Doktor Anielski powtarza w swoich dziełach wielokrotnie, w ślad za św. Pawłem i Ojcami Kościoła.

I tak w pierwszej kwestii z tej części Summy Teologicznej, którą nazywa się Traktatem o Eucharystii, św. Tomasz odwołuje się do słów św. Pawła:

Bo wielu nas jest jednym chlebem i jednym ciałem, wszyscy, którzy jednego chleba uczestnikami jesteśmy (1 Kor 10,17)¹.

i konkluduje:

Jasne więc, że Eucharystia jest sakramentem jedności Kościoła²

Przy zakończenie traktatu św. Tomasz wraca do tej myśli:

W dalszym ciągu następuje przygotowanie ludu do komunii przez pocałunek pokoju, udzielany w czasie śpiewu: „Baranku Boży”. Sakrament Eucharystii jest bowiem – jak wiemy – sakramentem jedności i pokoju³.

Wiele starożytnych tekstów odwoływało się do tej idei, na przykład Didache:

Jak ten chleb łamany, rozrzucony po górach,

Został w jedno zebrany,

Tak niech Kościół Twój aż po najdalsze krańce ziemi

Zbierze się w jednym królestwie Twoim (9,4)⁴.

Św. Augustyn, komentując dzisiejszą Ewangelię, pisał:

Wierzący rozumieją ciało Chrystusa, jeśli nie zaniedbują bycia ciałem Chrystusa. (…) Powiedz mi, co daje życie czemu: twój duch żyje dzięki twojemu ciału, czy twoje ciało żyje z twojego ducha? (…) Oczywiście, że ciało moje żyje z mojego ducha. Chcesz więc i ty żyć duchem Chrystusa? Bądź w ciele Chrystusa! (…) Nie może więc ciało Chrystusa żyć inaczej niż duchem Chrystusa. Dlatego apostoł Paweł wyjaśniając nam, czym jest ten chleb, mówi: „My liczni jesteśmy jednym chlebem, jednym ciałem” (1 Kor 10,17). O, sakramencie pobożności! O, znaku jedności! O, węźle miłości! Kto chce żyć, ma skąd czerpać życie, ma źródło życia. Niech przystąpi, niech uwierzy i włączy się w ciało, aby zostać ożywionym. Niech nie wzdraga się przed towarzystwem innych członków, niech nie będzie członkiem zgniłym, który zasługuje na odcięcie, niech nie będzie członkiem brzydkim, który jest powodem wstydu: niech będzie piękny, zdolny, zdrowy, niech włączy się w ciało, żyje dla Boga dzięki Bogu. Teraz niech trudzi się na ziemi, aby potem królował w niebie⁵.

A zatem w dzisiejszej sekrecie błagamy Boga o dary pokoju i jedności, o wzmocnienie miłości wewnątrz Kościoła, a dary te przychodzą przez Eucharystię. Tekst modlitwy dodaje, że dary te „mistycznie wyraża ofiara przez nas składana”.

Słowo „mistycznie” (mystice) ma bogate znaczenie. To znaczenie obejmuje starożytne rozumienie tajemnicy sakramentu jako rzeczywistości, w której możemy złączyć się z tym to, co niewidzialne, za pośrednictwem tego, co widzialne. W tej sekrecie mowa jest o chlebie i winie, które zostaną konsekrowane, aby stać się Chrystusem „w stanie ofiary”.

W swojej encyklice Mediator Dei Papież Pius XII podkreślił:

Postaci zaś eucharystyczne, pod którymi jest On obecny, wyobrażają krwawe rozdzielenie Ciała i Krwi. W ten sposób to upamiętniające przedstawienie Jego śmierci, która w rzeczywistości miała miejsce na Kalwarii, powtarza się w poszczególnych ofiarach ołtarza dzięki tym rozdzielonym symbolom, które oznaczają i wyobrażają Chrystusa Jezusa w stanie ofiary (II, I, 25)⁶.

Jak zauważył Benedykt XVI, od czasów mnicha Pseudo-Dionizego Areopagity (Syria, koniec V w.) „słowo «mistyczny» nabiera charakteru bardziej osobistego, należy do sfery wewnętrznej: wyraża drogę duszy ku Bogu”⁷ i oznacza pełne miłości dążenie ku Bogu ukrytemu pod zasłoną symboli.

Cała ta część Mszy św., którą nazywamy Ofiarowaniem i która zwieńczona jest sekretą, zachęca nas, abyśmy łącząc ze składanymi darami nasze radości i cierpienia, wraz z nimi ofiarowali całe nasze życie Bogu, a przez to złączyli się z Chrystusem przynoszącym pokój i jedność swojemu Kościołowi. Nasz Katechizm naucza:

Życie wiernych, składane przez nich uwielbienie, ich cierpienia, modlitwy i praca łączą się z życiem, uwielbieniem, cierpieniami, modlitwami i pracą Chrystusa i z Jego ostatecznym ofiarowaniem się oraz nabierają w ten sposób nowej wartości (KKK, nr 1368).

Ta ofiara wiernych zostanie przypieczętowana w Konsekracji, przez „Amen” w kończącej Kanon modlitwie Per ipsum, i w wielu innych momentach obrzędów Mszy Świętej.

Poprzez swoją dewizę papież Leon XIII również odwołał się do tej jedności: In illo uno, unum – „W Nim jednym stanowimy jedność”. Gdy uczynimy tę dewizę naszą własną, włączymy się w jedność całego Ciała Kościoła i w nim będziemy pracować dla pokoju i jedności.

Maryja, którą tak chętnie wzywamy pod imieniem Auxilium Christianorum – „Wspomożenie Wiernych”, przychodzi do nas niosąc swego Syna i ofiarowując Go nam. Ona zawsze pozostaje naszą Matką.

W tym dniu Bożego Ciała dziękujmy Bogu, od którego każdy dar pochodzi, za te dwie kolumny, które ukazał nam przez sen św. Jana Bosko, i przyjmijmy ten dar.

Amen. Alleluja!

Dom Jean Pateau

tłum. Tomasz Glanz

 

 

Drogi Czytelniku, prenumerata to potrzebna forma wsparcia pracy redakcji "Christianitas", w sytuacji gdy wszystkie nasze teksty udostępniamy online. Cała wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój naszego medium, nic nie zostaje u pośredników, a pismo jest dostarczane do skrzynki pocztowej na koszt redakcji. Co więcej, do każdej prenumeraty dołączamy numer archiwalny oraz książkę z Biblioteki Christianitas. Zachęcamy do zamawiania prenumeraty już teraz. Wszystkie informacje wszystkie informacje znajdują się TUTAJ. 

 

 

 

 

1 Cyt. za: Pismo Święte Nowego Testamentu, wstęp, nowy przekład z Wulgaty, komentarz przez ks. Eugeniusza Dąbrowskiego, Poznań, Warszawa, Lublin 1973.

2 św. Tomasz z Akwinu, Summa Theologiae, III, q. 73, a.2, sed contra; cyt. za: Suma teologiczna, t. 28: Eucharystia, tłum. ks. S. Piotrowicz, Londyn 1974, s. 7.

3 tamże, III, q.83, a.4, s. 189.

4 Cyt. za: https://modlitwa7.pl/teksty/didache-nauka-12-apostolow .

5 św. Augustyn, Traktat XXVI Homilii na Ewangelię św. Jana, 13, cyt. za: https://patres.pl/augustyn-in-ioannis-xxvi .

6 Cyt. za: https://www.ekai.pl/dokumenty/encyklika-mediator-dei .

7 Benedykt XVI, Audiencja generalna, 14.05.2008