W pobożności maryjnej istnieją dwa nurty. Jeden przedstawia Maryję raczej zwróconą wraz z Chrystusem ku nam. Nurt ten wskazywał na Jej podobieństwo do Chrystusa, a pobożność ta była przede wszystkim skierowana do Maryi. Drugi nurt podkreślał podobieństwo Maryi do Kościoła i ukazywał Ją zwróconą wraz z wierzącymi ku Chrystusowi. Maryja jest typem i wzorem Kościoła. Pobożność ta więc jest raczej na wzór Maryi i skłania do naśladowania Jej.

O ile Salve Regina jest modlitwą znajdującą się zdecydowanie w tym pierwszym nurcie, o tyle Magnificat – pieśń Maryi, można umieścić raczej w tym drugim.
Maryja solidaryzuje się tu z ubogimi i pokornymi oraz wysławia dzieła Pańskie.

Historia Izraela to historia wiary – rozpoczyna się od Abrahama – ojca wierzących. Wybranie Boże ogranicza się coraz bardziej do porządku duchowego. W miarę upływu czasu, łaska Boża skupia się na elicie ludzi ubogich i pokornych, którzy stanowią duchową „resztę” ludu wybranego, aby wreszcie skoncentrować się na Kwiecie Izraela – na Maryi Dziewicy. Od Abrahama do Maryi dokonuje się ewolucja i oczyszczenie wiary. Wiara Matki Bożej jest doskonała, dlatego w sensie duchowym Najświętsza Maryja Panna jest szczytem i pełnią Izraela. Św. Augustyn pisał, że przez wiarę poczęła Ona Ciało Chrystusa.

Magnificat to tekst, który wygłasza Maryja w odpowiedzi na pozdrowienie św. Elżbiety. Jest to tekst poetycki, przypominający literacko hymn, który wygłosiła starotestamentalna Anna, gdy otrzymała upragnionego syna – Samuela.

Maryja nazywa tu siebie służebnicą, a cały Kościół według wielowiekowej tradycji łączy się z nią w tej pieśni. Czci zaś Ją w różnorodny sposób, wypełniając Jej proroctwo: oto odtąd błogosławić Mnie będą wszystkie pokolenia.

Jako, że Magnificat wszedł w skład Liturgii godzin jako kantyk w nieszporach, w ciągu wieków powstało bardzo dużo najróżniejszych opracowań muzycznych tego tekstu. Ja wybrałam przecudowne czterogłosowe opracowanie skomponowane przez Marc-Antoine’a Charpentiera. Kompozytor stosuje się w nim do zaleceń samego Ludwika XIV, aby każdy wers tekstu opracować inną techniką kompozytorską. Mamy więc fragmenty imitacyjne, ale też i proste, akordowe, odcinki solowe i piękny duet basu i sopranu na słowach "Et misericordia eius a progenie in progenies: timentibus eum" – "Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, którzy się Go boją".

 

Antonina Karpowicz-Zbińkowska