Niech mnie ucałuje pocałunkami ust swoich!
Bo piersi twe przedniejsze są od wina,
A zapach twych pachnideł ponad wszelkie wonności,
Olejek rozlany imię twe,
Dlatego pokochały cię dziewczęta.

Tymi słowami rozpoczyna się salomonowy poemat Pieśń nad pieśniami. Ten starotestamentalny tekst zajmuje wyjątkowe miejsce w całym Piśmie świętym. Jest to bowiem jedyna księga, w której nie pojawia się ani razu słowo „Bóg”, ani żadne odniesienie do religii Izraela. Księga ta jest napisanym w formie dramatu poematem miłosnym, o wyjątkowej urodzie i zmysłowym charakterze.

Nic więc dziwnego, że Kościół odziedziczywszy wśród pism starotestamentalnych to szczególne dzieło, przez całe wieki próbuje zgłębić jego sens, a także czerpie z niego inspirację w rozumieniu siebie samego.

Spotkałam się z twierdzeniem, że księga Pieśni nad pieśniami przypadkowo znalazła się w kanonie ksiąg natchnionych, ponieważ nie ma ona sensu religijnego. Jest to twierdzenie całkowicie błędne, idee zawarte w tej księdze podnosili już tacy prorocy jak Ozeasz, Jeremiasz czy Ezechiel. Przedstawiali oni relację między Bogiem a Izraelem właśnie na sposób relacji oblubieńczych, przy czym Oblubienica–Izrael, przedstawiana jest jako ta, która po wielu niewiernościach powraca do Boga – Oblubieńca. Powrót ten, dzięki miłosierdziu Obrażonego, ma w sobie całą świeżość pierwszej miłości i całą radość zaślubin.

Izraelici czytając księgę Pieśni nad pieśniami rozumieli ją zatem na sposób alegoryczny, a Bóg ukazywał w niej swe prawdziwe oblicze – oblicze miłości. Byłaby więc ta księga szczytem objawienia starotestamentalnego i złotą klamrą spinającą oba Testamenty.

Oto 5-głosowy motet Giovanni Pierluigiego Palestriny Osculetur me, rozpoczynający cały cykl opracowań tekstu księgi Pieśni nad pieśniami tego kompozytora.

 

Antonina Karpowicz-Zbińkowska