O graduale

Ostatnie dziesięciolecia nie są łaskawie dla chorału gregoriańskiego. Wprowadzenie języków narodowych do liturgii przyniosło zanik praktyki własnego śpiewu Kościoła. Nie zmienia to faktu, że jest to rzeczywistość która warto poznać i zrozumieć. Gościem Pawła Milcarka była Agnieszka Mycka, chórmistrz i mauczyciel chorału. 

O "Elementach" Euklidesa

W „Konwersatorium” kontynuujemy cykl o „Wielkich Księgach”. Redaktor Paweł Milcarek rozmawia z doktorem Jerzym Mycką, matematykiem z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej na temat „Elementów” Euklidesa: jednego z najważniejszych dzieł w dziejach nauki, które ilością wydań ustępuje tylko „Biblii”. Dlaczego książka jest tak ważna i czytana przez kolejne pokolenia?

Przystępując do bardziej systematycznego przedstawienia nauki o dobru wspólnym, zaczynamy od pierwszego ważnego odróżnienia: dobra wspólnego wewnętrznego i dobra wspólnego zewnętrznego.

Zarówno starożytność, jak i średniowiecze — epoki ważne dla nas z powodu ówczesnej pozycji edukacji klasycznej — posiadały swoje zestawy lektur szkolnych

O aspiracjach Polaków

Polska oglądana z perspektywy prowincji wygląda inaczej niż ta, którą widać z Warszawy. Trzeba jednak nie tylko zmienić punkt widzenia, ale także zdjąć z nosa okulary wielkomiejskich stereotypów. O tym czy udało się to warszawskiemu socjologowi Maciejowi Gduli rozmawiają Paweł Milcarek i Tomasz Rowiński. 

Zauważmy: prawdziwym fundamentem i kośćcem służby Bożej, oficjum, są Psalmy.

O relacjach Polaków i Żydów

Brak instytucjonalnej kolaboracji w Polsce podczas wojny jest jednym z powodów do dumy. Czy jest też jednocześnie paradoksalną przeszkodą dla zbudowania wspólnej pamięci historycznej Polaków i Żydów? Inne narody znalazły swoje kozły ofiarne na które  mogły zrzucić odpowiedzialność za całe zło, które wydarzyło się podczas wojny. Jakie wspomnienia kształtują polską i żydowską opowieść o historii najnowszej?

Czy da się pomyśleć polski patriotyzm bez romantyzmu? A czy trzeba go tak pomyśleć? A czy jeśli tak pomyśleć się go nie da lub nie trzeba – czy należy patriotyzm romantyczny bez zastrzeżeń zaakceptować, a może i egzaltować?

O roli Kościoła w polskiej historii XX wieku

Czy znaczenie Kościoła w historii Polski ostatniego stulecia to tylko efekt jego socjologicznej siły? Czy może liczyło się też zaangażowanie poszczególnych "ludzi Kościoła" w sprawę narodową? A może chrześcijaństwo tak przenikało sprawę polską, żenie da się tych dwóch tradycji od siebie oddzielić?

Po wcześniejszych tekstach o zasadzie całości czytamy obecnie teksty o dobru wspólnym.

O "Państwie" Platona

Czy "Państwo" Platona jest książką niebezpieczną? Co grecki filozof sądziłby o fenomenie "fake news"? Dlaczego starożytni nie mogli pogodzić Logosu i historii? Na te i inne pytania próbują odpowiedzieć Paweł Milcarek, Paweł Grad i Tomasz Rowiński.

O takich „kamieniach milowych” jest mowa w niniejszym tekście, pisanym dla uczczenia jubileuszu 1050-lecia chrześcijaństwa w Polsce?

Pokora, humilitas, to trzecia z cnót konstytutywnych stanu mniszego, omawianych na początku Reguły.

Zaczyna się część Reguły, w której – w ciągu trzech rozdziałów – wyłożono główne „cnoty monastyczne”

„Przykazania Boże codziennie w czynach wypełniać” [...] „I nigdy nie tracić ufności w miłosierdzie Boże”.

Czym jest Unia Europejska?

Czy Unia Europejska jest organizmem wyjątkowym w dziejach politycznych czy rodzajem wspólnoty naturalnej? Czy może jest analogiczna do średniowiecznej christianitas, czy może jednak jest ukrytym superpaństwem, ambicją stworzeniu Stanów Zjednoczonych Europy.

Lękać się dnia sądu. Drżeć przed piekłem.

Nie działać pod wpływem gniewu.

Przede wszystkim kochać Boga z całego serca, z całej duszy i z całej mocy, następnie bliźniego, jak siebie samego.

Dla podkreślenia nienaruszonej zwierzchności tego autorytetu święty Benedykt nie zna słów zbyt mocnych: „we wszystkim”, „wszyscy”, „niech nikt…”…

Ekloga Teodula — dzisiaj utwór znany jedynie znawcom literatury średniowiecznej — była w wiekach średnich jedną z najbardziej rozpowszechnionych lektur

Jednoosobowa odpowiedzialność ojcowska opata jest nienaruszalnym fundamentem wszystkich instytucji klasztoru.

Rozdział o Opacie kończy się tym mocnym akcentem: władza opata jest dana z góry dla dobra dusz.

O bilansie życia narodowego

Czy łatwiej jest przeżywać polskość w poezji niż w państwie? Czy w stulecie niepodległości Polacy żyją fantazjami politycznymi i ideologiami narodowymi? Czy mówienie o Polsce przez pryzmat tożsamości ułatwia nam rozumienie rzeczywistości? O bilansie polskiego życia narodowego ostatnich 100 lat u progu roku jubileuszowego z Tomaszem Rowińskim rozmawia Paweł Milcarek.