Notatki z Reguły
2019.03.02 13:22

Odłączenie „od stołu". Notatki z Reguły (dzień sześćdziesiąty pierwszy)

Rozdział 24. W jaki sposób należy ekskomunikować winnych

1Rodzaj ekskomuniki i kary w ogóle powinien zależeć od ciężaru winy; 2ciężar ten zaś ocenić może tylko opat.

3Jeśliby jakiś brat popełnił błąd niezbyt wielki, wystarczy go wyłączyć ze wspólnego posiłku. 4Pozbawienie zaś wspólnego posiłku pociąga za sobą dalsze skutki: taki brat nie może zaczynać psalmu ani antyfony w chórze, ani czytać lekcji, dopóki nie dopełni zadośćuczynienia. 5A jedzenie niech otrzymuje samotnie, gdy już wszyscy bracia się posilą, 6na przykład, gdy wszyscy jedzą w porze Seksty, on niech je w porze Nony; jeżeli bracia jedzą w porze Nony, on wieczorem; 7aż po stosownym zadośćuczynieniu uzyska wreszcie przebaczenie.

Oczywiście winę i odpowiadający jej wymiar kary orzeka jednoosobowo opat. Nie ma w klasztorze innego podmiotu władzy, także sądowniczej i karnej. Jednak Reguła zostawia sprawę nie swobodnej woli opata, ale jego osądowi. Wymaga więc zawsze powiązania ciężaru przestępstwa i ciężaru kary.

Ekskomunika — najcięższa poza wydaleniem z klasztoru kara przewidziana w Regule — nie zawsze przyjmuje ten sam rozmiar. W przypadku „lżejszych win“ Reguła wskazuje pozbawienie wspólnego posiłku — co w praktyce oznacza, że tak ekskomunikowany ma jeść osobno, w samotności, później niż wspólnota. Z odłączeniem „od stołu“ złączona jest też kara dotycząca udziału w oficjum: wygląda na to, że mnich może nadal stawać w chórze i uczestniczyć w służbie Bożej z innymi, lecz jest oczywiste, że nie wypełnia żadnej funkcji indywidualnej. W Regule nie czytamy nic o tym, lecz późniejsze zwyczaje mnisze odmawiały też ekskomunikowanemu „od stołu“ również uczestnictwa w składaniu darów we Mszy i w udzielaniu pokoju.

PM

 

----- 

Drogi Czytelniku, skoro jesteśmy już razem tutaj, na końcu tekstu prosimy jeszcze o chwilę uwagi. Udostępniamy ten i inne nasze teksty za darmo. Dzieje się tak dzięki wsparciu naszych czytelników. Jest ono konieczne jeśli nadal mamy to robić.

Zamów „Christianitas” (pojedynczy numer lub prenumeratę)

Wesprzyj „Christianitas”

-----


Paweł Milcarek

(1966), założyciel i redaktor naczelny "Christianitas", filozof, historyk, publicysta, freelancer. Mieszka w Brwinowie.