12. lutego 13. czerwca 13. października

Rozdział 10. Jak należy odmawiać modlitwę nocną w czasie lata

Od Paschy aż do 1 listopada zachowujemy tę samą liczbę psalmów, co w okresie zimowym. Tylko ze względu na zbyt krótką noc nie trzeba czytać lekcji z księgi i zamiast trzech [zimowych] wystarczy wygłosić z pamięci jedną ze Starego Testamentu. Po niej powinno nastąpić krótkie responsorium i cały dalszy ciąg, jak to już ustaliliśmy [dla okresu zimowego], tzn. w czasie Wigilii nocnych należy odśpiewać zawsze co najmniej dwanaście psalmów, nie licząc w tym psalmu 3 i 94.

Psalmodia jutrzni

W tej części roku, w której noce są krótkie, święty Benedykt ograniczył nocne oficja (jutrznię i kompletę) do ich podstawowego komponentu: psalmodii, zalecając, by „w czasie Wigilii nocnych (…) odśpiewać zawsze co najmniej dwanaście psalmów, nie licząc w tym psalmu 3 i 94”. Wyraźnie widać, że autor Reguły kładzie ogromny nacisk na trzymanie się ustalonego porządku odmawiania psalmów.

Każdy mnich (i oblat) ma szczególne nabożeństwo do codziennej modlitwy psalmami, która wyznacza podstawowy rytm życia benedyktyńskiego. Podczas gdy mnisi w klasztorze są zobowiązane przez Regułę do recytowania czternastu psalmów nocnego oficjum, żyjący w świecie oblaci, na których spoczywają obowiązki rodzinne, nie mogą brać na siebie aż tyle. Niektórzy odmawiają jako jutrznię tylko psalm 3 i 94, a nawet tylko psalm 94. Mogą dokonywać tego wyboru z czystym sumieniem, wiedząc, że w „ich” klasztorze mnisi modlą się wszystkimi wyznaczonymi psalmami także i w ich imieniu.

Serce uporządkowane i pełne pokoju

W poświęconym psalmom liście do Marcelina, święty Atanazy pisze:

Zatem melodyjna recytacja Psalmów nie oznacza dążenia do przyjemności słuchania, lecz jest próbą zaprowadzenia harmonii w myślach duszy. Zanurzone w melodię czytanie jest znakiem rytmicznego i niezaburzonego uporządkowania umysłu. Również słowa mówiące o chwaleniu Boga na cymbałach brzęczących, na cytrze i na cymbałach o dziesięciu strunach były znakiem wskazującym na poprawne zestrojenie członków ciała niczym strun, na uczynienie myśli duszy jakby cymbałami, a także na to, że wówczas wszystko to na dźwięk i skinienie ducha poruszane jest i żyje, aby – zgodnie z tym, co napisano – człowiek żył duchem i uśmiercał dzieła ciała. W ten sposób przecież człowiek, który dobrze śpiewa Psalmy, wyznacza odpowiedni rytm własnej duszy i tak jakby przeprowadza ją z braku porządku do uporządkowania. Skutkiem tego, zgodnie z naturą wyznaczoną duszy, nie doznaje on już zamętu z jakiegokolwiek powodu, lecz jeszcze bardziej otwiera się na wyobrażenie i tym większe otrzymuje w duszy pragnienie dóbr przyszłych. Dusza zaś uporządkowana przez melodię słów zapomina o namiętnościach i uradowana spogląda na umysł obecny w Chrystusie, zamyślając to, co najlepsze.

Trzeba więc, dziecko, aby każdy czytelnik tej księgi czytał naprawdę wszystkie obecne w niej tchnienia Boże i czerpał z nich jak z owoców raju korzyść, której – jak sam widzi – potrzebuje. Jestem bowiem przekonany, że w tego rodzaju słowach tej księgi jest wymierzone i ujęte całe życie ludzi: władze duszy i poruszenia myśli, i że niczego więcej można w ludziach znaleźć. Przecież czy to wtedy, gdy potrzeba odmiany myślenia i wyznania grzechów, czy wtedy, gdy przydarzył się smutek i doświadczenie, gdy ktoś jest prześladowany lub wyratowany z zasadzki, kiedy ktoś popadł w rozpacz, wstrząsa nim lęk lub doświadcza czegoś takiego, o czym mowa była przed chwilą, albo wtedy, gdy ktoś widzi, że odnosi sukces, zaś wrogowie ponoszą klęskę, gdy chce chwalić Pana, dziękować Mu i błogosławić, to w boskich Psalmach ma naukę tego wszystkiego. Niech wybierze sobie z nich słowa na temat każdej z tych sytuacji i niech zwróci się do Pana czytając je w taki sposób, jakby zostały napisane w odniesieniu do niego, i dopasowując się do tego, co zostało napisane (tł. P.M. Szewczyk).

Mark Kirby OSB

tłum. Natalia Łajszczak

 

----- 

Drogi Czytelniku, skoro jesteśmy już razem tutaj, na końcu tekstu prosimy jeszcze o chwilę uwagi. Udostępniamy ten i inne nasze teksty za darmo. Dzieje się tak dzięki wsparciu naszych czytelników. Jest ono konieczne jeśli nadal mamy to robić.

Zamów "Christianitas" (pojedynczy numer lub prenumeratę)

Wesprzyj "Christianitas"

-----