W środę 4 grudnia opublikowany został drugi doroczny raport o stanie Kościoła katolickiego w Belgii, opisujący stan z roku 2018. Pierwszy raport ukazał się rok temu i zawierał dane za rok 2016. Mimo zaledwie dwóch lat różnicy nowe dane są znacznie gorsze niż poprzednie, i tak już niedobre.
Czytając podane niżej liczby, należy pamiętać, że w Belgii mieszka obecnie ponad 11 milionów ludzi. Z tego katolikami jest oficjalnie 40-55% (w dostępnych danych jest duża rozbieżność), to znaczy ok. 4,4-5,6 mln ludzi (pamiętajmy, że Belgia historycznie była krajem w pełni katolickim). Około 30% to ateiści, agnostycy itp., 7-12% (znowu duży rozstrzał) to muzułmanie, ponad 2% – protestanci, a chrześcijan wschodnich, żydów i buddystów jest po mniej niż 1% (dane z francusko- i niderlandzkojęzycznych stron Wikipedii nt. religii w Belgii).
A teraz dane z ogłoszonego właśnie oficjalnego raportu kościelnego:
W 2018 r. podczas dorocznego październikowego liczenia wiernych na Mszy niedzielnej (tzw. dominicantes) naliczono 238 298 osób, podczas gdy w 2016 r. – 286 393 osób (spadek o 16,8% w ciągu dwóch lat). Cieszy fakt, że w Wigilię i Boże Narodzenie do kościoła przyszło w sumie 508 907 osób.
[Warto dodać, że w latach 50. XX wieku praktykujący katolicy stanowili około 50% mieszkańców Belgii. Obecnie jest to 2,2% – przyp. Dominika Krupińska]
W 2018 r. udzielono 44 850 chrztów, o 11,8% mniej niż w 2016 r. Ślubów kościelnych udzielono 6765, o 13,9% mniej niż w 2016 r., a bierzmowań – 39 284, o 4,3% mniej niż w 2016.
Pogrzebów kościelnych było w 2018 r. 48 407, a pierwszych komunii – 45 379. Nie można się wypowiedzieć co do trendu, gdyż danych tych nie uwzględniono w raporcie z 2016 r.
W 2018 r. w Belgii było 2301 księży diecezjalnych, z czego 51,4% miała ponad 75 lat, a 26,6% mniej niż 65. Wynika z tego, że prawie trzy czwarte księży miało ponad 65 lat. Było też 2046 kapłanów zakonnych (łącznie z emerytowanymi) i 601 stałych diakonów.
W czterech czynnych obecnie seminariach duchownych (z czego dwa to Redemptoris Mater, czyli Drogi Neokatechumenalnej) było 70 wykładowców i 63 kleryków (sic!).
W sumie duszpasterzy katolickich (kapłani, diakoni i osoby świeckie powołane przez biskupów) na pensji państwowej było 2260. 20% (468) z nich pochodziło z zagranicy, z czego najwięcej z Konga (172), Francji (43) i Polski (34).
Także pośród wiernych Kościoła katolickiego w Belgii istotną część stanowią nie-Belgowie. W kraju tym istnieje 155 wspólnot katolickich, których członkowie pod względem języka i lub narodowości, są pochodzenia zagranicznego. Największe są wspólnoty afrykańskie, polska, wietnamska, filipińska, włoska i hiszpańskojęzyczna. Istnieje też dziewięć wspólnot Katolickich Kościołów Wschodnich, w tym chaldejska i syryjska.
W 2018 r. w Belgii było 3791 parafii, połączonych w 322 grupy współpracujących ze sobą parafii (nasz komentarz: chodzi o łagodzenie skutków braku księży i obniżanie kosztów). Zlikwidowano 39 parafii i wycofano z kultu 31 kościołów, z czego osiem przekazano innym wspólnotom chrześcijańskim, w tym prawosławnej.
Belgia liczyła 9650 osób zakonnych, w tym 6945 (73%) sióstr (w tym 326 mniszek) i 2615 (27%) kapłanów i braci zakonnych.
W 2018 r. 26 osób zgłosiło skargę, że doznało w Kościele molestowania seksualnego (kompleksowe wcześniejsze dane na ten temat opublikowaliśmy kilka miesięcy temu w tekście „Kto, kogo i kiedy wykorzystywał seksualnie w Kościele – raporty z Belgii i Holandii mówią, jak jest”).
Ponadto w raporcie bardzo podkreśla się fakt, że na różnych stanowiskach kościelnych zatrudnionych jest więcej kobiet niż mężczyzn (55% wobec 45%) i że rośnie udział świeckich, i tak już znaczny.
Dane z raportu warto zestawić z innymi dostępnymi informacjami. Duża belgijska gazeta „De Standaard” podała – i są to dane z z 2016 r., nie uwzględniające najnowszych spadków – że liczba muzułmanów uczęszczających do meczetu lub ogólnie aktywnie ujawniających wiarę jest prawie dwukrotnie większa od liczby chodzących do kościoła i wynosi około 400 000 ludzi. Dodatkowo, liczba muzułmanów w Belgii stale rośnie – wskutek wyższego przyrostu naturalnego oraz ciągłej imigracji – a katolików i chrześcijan w ogóle maleje. Jeśli patrzeć na liczbę aktywnych, a nie „papierowych” wyznawców, islam już jest największą religią Belgii.
Przy okazji przypominamy smutną sprawę zapowiedzianego zburzenia kościoła św. Amanda w Kerkhove, którą opisaliśmy w tekście „Władze gminy w Belgii zburzą zabytkowy kościół, by wybudować «neutralne dla klimatu» «centrum spotkań»”. Prosimy o modlitwę i czynny lobbing, jeśli ktoś z Czytelników ma kontakty w Belgii.
Dominika Krupińska
Tekst pierwotnie ukazał się na zaprzyjaznionym blogu Adoptuj Kościół w Holandii.
-----
Drogi Czytelniku, skoro jesteśmy już razem tutaj, na końcu tekstu prosimy jeszcze o chwilę uwagi. Udostępniamy ten i inne nasze teksty za darmo. Dzieje się tak dzięki wsparciu naszych czytelników. Jest ono konieczne jeśli nadal mamy to robić.
Zamów "Christianitas" (pojedynczy numer lub prenumeratę)
-----
Dominika Krupińska (1970), doktor teologii i historyk. Mieszka w Podłężu.