Ten artykuł, tak jak wszystkie teksty na christianitas.org publikowany jest w wolnym dostępie. Aby pismo i portal mogły trwać i się rozwijać potrzebne jest Państwa wsparcie, także finansowe. Można je przekazywać poprzez serwis Patronite.pl. Z góry dziękujemy. 

Po przedstawieniu historii redakcji wstępu Konstytucji liturgicznej (nn. 1-4) zatrzymamy się dla krótkiego podsumowania jego treści i wskazania na źródła, nie sygnalizowane w samym tekście.

Cel(e) Soboru i zadanie Konstytucji

W n. 1 mówi się o celu Soboru. Sformułowanie pozwala tu odróżnić sam cel Soboru i związane z nim zadania związane z wydaniem konstytucji o liturgii.

Cel Soboru jest poczwórny: 1) „wzmagać życie chrześcijańskie wśród wiernych”; 2) „lepiej dostosować do konieczności naszego wieku te instytucje, które podlegają zmianom”; 3) „popierać wszystko, co może przyczynić się do zjednoczenia wszystkich wierzących w Chrystusa”; 4) „umacniać wszystko, co prowadzi do wezwania wszystkich na łono Kościoła”. Te sformułowania podejmują i powtarzają intencje wyrażone przez Jana XXIII w oficjalnych wypowiedziach poprzedzających Sobór: przemówieniu z 25 stycznia 1959 r., konstytucji apostolskiej Humanae salutis z 25 grudnia 1961 r., orędziu radiowym z 11 września 1962 r. oraz otwierającej Sobór alokucji Gaudet Mater Ecclesia z 11 października 1962.

W n. 1 uznaje się następnie, że to z przyjęcia owego poczwórnego celu wynika podjęcie zadania, które określono podwójnie: chodzi „o odnowienie i popieranie Liturgii”.

Warto zwrócić uwagę na kierunek tego podstawowego sprzężenia: Sobór uznaje, że do poczwórnego celu, dla którego został zwołany, idzie się „w szczególnym względzie także” przez zatroszczenie się o Liturgię. Nie chodzi więc o przydanie obecnie Liturgii jakiegoś nowego zobowiązania wobec ewangelizacji, lecz o zatroszczenie się o Liturgię, od której odnowy i popierania zależy ewangelizacja. Inaczej mówiąc, Soborowi nie chodzi o to, aby obecnie poddać liturgię np. celowi ekumenicznemu – lecz mówi po prostu, że jednym z najlepszych sposobów jednoczenia chrześcijan jest zadbanie o godność liturgii. Dlaczego? Na to pytanie odpowie n. 2.

Znaczenie Liturgii dla „dzieła naszego Odkupienia”

Następny punkt dokumentu (n. 2) poświęcony został kluczowej roli Liturgii – której objaśnienie stało się niezbędne po tym, co powiedziano w n. 1. Dokument powołuje sie na jedną z oracji Mszału Rzymskiego, która mówi wprost, że to przez Liturgię „dokonuje się dzieło naszego Odkupienia” – i w konsekencji to „w najwyższym stopniu” dzięki niej wierni „wyrażają życiem i innym ukazują” misterium Chrystusa i „autentyczną naturę prawdziwego Kościoła”. Dzięki Liturgii więc bardziej widoczne ma się stawać właściwe Kościołowi przyporządkowanie ludzkiego Boskiemu, widzialnego – niewidzialnemu, czynnego – kontemplacyjnemu, a teraźniejszego – eschatologicznemu. W ostatnim zdaniu tego punktu podkreślono zależność między tym, jak Liturgia buduje tych, którzy są wewnątrz niego – a jak wzmacnia siły tychże do przepowiadania Chrystusa, tak że Kościół ukazuje się tym, którzy są na zewnątrz niego, jako „znak wzniesiony wśrod narodow”.

Zasady i normy praktyczne

W n. 3 zapowiedziano „przypomnienie zasad” i „ustanowienie norm praktycznych”. Ta dwutorowość treści Konstytucji ma wpływ na jej aplikację: co prawda niektóre „zasady i normy” odnoszą się do wszystkich obrządków Kościoła, ale „normy praktyczne” należy rozumieć jako odnoszące się „tylko do obrządku rzymskiego” (choć niektóre „z samej natury rzeczy” obejmują także inne obrządki).

„Wszystkie obrządki prawomocnie uznane”

 

Ostatni punkt wstępu (n. 4) podkreśla, że pozostając „wiernie posłuszny Tradycji”, Sobór w równy sposób szanuje „wszystkie obrządki prawomocnie uznane” – i w związku z tym zapewnia, że chce je „zachować i na wszelki sposób popierać”, a także życzy sobie, żeby w razie potrzeby zostały one „ostrożnie przejrzane w całości w duchu zdrowej tradycji”, czego skutkiem powinna być ich „nowa żywotność ze względu na dzisiejsze warunki i potrzeby”.

Paweł Milcarek

-----

 

Drogi Czytelniku, prenumerata to potrzebna forma wsparcja pracy redakcji "Christianitas", w sytuacji gdy wszystkie nasze teksty udostępniamy online. Cała wpłacona kwota zostaje przeznaczona na rozwój naszego medium, nic nie zostaje u pośredników, a pismo jest dostarczane do skrzynki pocztowej na koszt redakcji. Co wiecej, do każdej prenumeraty dołączamy numer archiwalny oraz książkę z Biblioteki Christianitas. Zachęcamy do zamawiania prenumeraty już teraz. Wszystkie informacje wszystkie informacje znajdują się TUTAJ.